Çocuk diş hekimliği 0-13 yaş grubu çocukların ağız ve diş sağlığının korunması, çürük, travma, genetik nedenlere bağlı gelişen sorunların giderilmesiyle ilgilenen ve ayrıca çocuklarda ileride gelişebilecek veya mevcutta olabilecek problemlerin tedavileriyle ilgilenen bir branştır.
Bebeklerin ilk diş muayeneleri genellikle dişleri çıkmaya başladığı zamanlarda 6 ay ile 1 yaş arasında yaptırılmalıdır. Sağlıklı ve kontrollü bir diş yapısı oluşturmak için her 6 ayda bir mutlaka kontrol yaptırılmalıdır.
Çocuklarda en önemli dişler süt dişleridir. Çocuk diş hekimliği alanına giren en önemli konuda doğal olarak süt dişlerin korunması ve daha sağlıklı gelişmesidir. Toplamda 20 adet bulunan süt dişlerin erken yaşlarda zarar görmemesi için mutlaka gerekli tedbirlerin alınması gerekir ihmal edilen ve göz ardı edilen bu problemlerin çocuklarda çapraşıklık,sürekli dişlerin sürememesi gibi daha kompleks problemlere yol açabileceği unutulmamalıdır.
Bebeklerde diş ilk sürüldüğü andan itibaren fırçalanmaya başlanmalıdır. Parmak diş fırçaları kullanarak bebeklerin diş bakımları yapılmalıdır.
0-3 yaş arasında pirinç tanesi büyüklüğünde, 3-6 yaş arasında bezelye tanesi büyüklüğünde, 6 yaştan sonra da diş fırçasının 1/3 kısmını kaplayacak şekilde florlü diş macunu kullanılması gerekmektedir. 12.aydan sonra bebeklerin annelerini emmesi problem arz etmektedir ve erken çocukluk çağı çürüklerine sebep olabilmektedir.
Bebeklerin dişi ilk sürüldüğü andan itibaren diş hekimlerini ziyaret etmeleri gerekmektedir ve 6 ayda bir rutin kontrollerle diş bakımı, ağız sağlığı kontrol edilmelidir.
Diş hekimi korkusu, her yaştan bireyde görülebilecek ortak bir fobidir. Bu bireylerde diş koltuğuna oturma, diş muayenesi ve yapılacak işlemlerin herhangi biriyle alakalı yaşadığı genel bir korku mevcuttur.
Özellikle çocuklarda daha sık karşılaşılan diş hekimi korkusunun önüne geçmek veya oluşmasını engellemek için küçük yaşlardan itibaren diş hekimi ile tanışmaları sağlanmalı, bunun doğal bir işlem ve her yaştan insanın muayene olduğu bilgisi aşılanmalıdır. Doğduğu andan itibaren düzenli diş hekimi kontrolüne gelen çocuklarda dentofobi (diş hekimi korkusu) oluşmayacaktır.
Süt dişleri fonksiyon, fonasyon ve estetik gibi görevlerinin yanı sıra aynı zamanda alttan gelen daimi dişler için sürme rehberliği yaparak daimi dişlerin düzgün bir şekilde sıralanmasına ve çene gelişiminin optimal koşullarda tamamlanmasına yardımcı olmaktadır. Süt dişlerini erken zamanda kaybeden çocuklarda, daimi dişler sürme rehberliğini kaybettiği için dönmüş ve çapraz bir şekilde çıkmaya başlayacaktır. Bunlar da daimi dişlerde çapraşıklık problemlerine hatta çenede büyüme problemlerine sebep olabilmektedir. Bu nedenle süt dişlerinin fizyolojik düşme zamanlarına kadar ağızda bulunması çok önemlidir.
Bütün diş hekimliği branşlarında olduğu gibi çocuk diş hekimliğinde de öncelik ağız ve diş sağlığının hiç bozulmamasıdır, yani koruyucu tedbirlerdir. Koruyucu uygulamalarımız; süt dişlere ve daimi dişlere 6 ayda bir jel flor vernikler uygulanarak dişlerin minerilizasyonlarını desteklemek, böylelikle çürüklere sebep olan asit ataklarına karşı bir bariyer oluşturmaktır.
Daimi dişler çıkmaya başladıkları ilk zaman çürüğe karşı çok hassastır. Daimi dişler çıkmaya başladıktan iki buçuk-üç sene sonra minerilizasyonlarını tamamlarlar. Bu aşamada asit ataklarına karşı hassas oldukları için dişlere koruyucu tedavilerin yapılması oldukça önemlidir.
Çocuğun uzun süre parmağını emmesi ya da biberon kullanması ileri yaşlarda ‘Açık Kapanış’ denilen anomaliye sebep olabilir. Bunu engellemek için doktorunuza danışarak çocuğunuzun bu alışkanlığını sonlandırmak için bir yöntem deneyebilirsiniz.
Düzenli yapılan diş muayenesi ile sağlıklı bir diş yapısı oluşmasını sağlayabilirsiniz.
Süt dişi çürükleri çok hızlı ilerlediği için düzenli olarak kontrol edilmeleri gerekmektedir. Ayrıca herhangi bir çürük oluşmadan dişlere klinik ortamda flor uygulanarak dişlerin çürüklere karşı dayanıklılıkları arttırılabilir.